Μια Ακαδημία στην Αυλή των Τσάρων

Tο πρώτο επίσηµα και θεσµικά οργανωµένο εκπαιδευτικό ίδρυµα της Ρωσίας ιδρύθηκε το 1685 από δύο Έλληνες ιεροµονάχους, τον Ιωαννίκιο και τον Σωφρόνιο Λειχούδη. Όπως πολλοί σύγχρονοί τους Έλληνες του 17ου αιώνα, οι Κεφαλονίτες αδελφοί Λειχούδη έλαβαν εν µέρει την παιδεία τους σε κολέγια της µεταναγεννησιακής Ιταλίας, τα οποία αντέγραφαν σε µεγάλο βαθµό το πρόγραµµα σπουδών των αντίστοιχων κολεγίων των Ιησουιτών. Όταν τα δυο αδέλφια ίδρυσαν µια σχολή στη Μόσχα, γνωστή ως Σλαβογραικολατινική Ακαδηµία, ακολούθησαν το πρότυπο των ιησουιτικών κολεγίων ως προς τα δοµικά χαρακτηριστικά, τις παιδαγωγικές µεθόδους και το πρόγραµµα σπουδών τους.

Στο ανά χείρας βιβλίο, ο Νικόλαος Α. Χρυσίδης µελετά τον αντίκτυπο της Ακαδηµίας των αδελφών Λειχούδη στη ρωσική εκπαιδευτική πρακτική, εντάσσοντάς την στο πλαίσιο των ελληνορωσικών πολιτισµικών σχέσεων και των κλιµακούµενων επαφών ανάµεσα στη Ρωσία και τη Δυτική Ευρώπη τον 17ο αιώνα. Ο συγγραφέας καταδεικνύει ότι οι ελληνικές εκπαιδευτικές και πολιτιστικές επιρροές στη Ρωσία κατά το δεύτερο µισό του 17ου αιώνα είχαν δυτικό χαρακτήρα, αν και παρέµειναν Ορθόδοξες ως προς το δόγµα. Καταδεικνύει επίσης ότι οι ρωσικές και ελληνικές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες εντάσσονταν στο ευρύτερο ευρωπαϊκό πρότυπο των ιησουιτικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων οι οποίες επηρέασαν τα ρωµαιοκαθολικά και τα ανατολικορθόδοξα εκπαιδευτικά ιδρύµατα και τις επιλογές τους σχετικά µε τα προγράµµατα σπουδών. Πρόκειται για ενδελεχή µελέτη της λειτουργίας της Σλαβογραικολατινικής Ακαδηµίας και βασίζεται σε πρωτογενείς πηγές στη ρωσική, τη σλαβονική, την ελληνική και τη λατινική γλώσσα. Απευθύνεται σε ερευνητές της πρώιµης νεότερης ρωσικής και ελληνικής ιστορίας, της διανοητικής ιστορίας και της ιστορίας της επιστήµης της πρώιµης νεότερης Ευρώπης, της ιησουιτικής εκπαίδευσης, καθώς και της ιστορίας και του πολιτισµού της Ορθόδοξης Ανατολής.