Νεορεαλιστική προσέγγιση θεωρίας διεθνών σχέσεων και συστημική γεωπολιτική ανάλυση

Ο συνάδελφος καθηγητής Ιωάννης Θ. Μάζης εξ αντικειμένου οικοδόμησε στο Πανεπιστήμιον Αθηνών και στο Τμήμα του οποίου είναι πρόεδρος για πολλά χρόνια, μια διεπιστημονικά συγκροτημένη επιστημονική κοινότητα. Γεωγράφος αφετηριακά όπως και πολύ γνωστός γεωπολιτικοί αναλυτές, με επίπονη έρευνα και πολλές δημοσιεύσεις διείσδυσε στα πεδία της θεωρίας διεθνών σχέσεων και της αιχμής της τής στρατηγικής θεωρίας. Σε μια εποχή όπου ουκ ολίγοι επιχειρούν "γεωπολιτικές" αναλύσεις αβάστακτων προδιαγραφών, το ανά χείρας βιβλίο προχωρεί σε μια μοναδικών επιστημονικών αξιώσεων περιγραφή και σύγκριση της γεωπολιτικής ανάλυσης σε αναφορά με σημαντικούς, εάν όχι τους σημαντικότερους, αναλυτές της θεωρίας διεθνών σχέσεων. Το ζήτημα είναι μεγάλο και ασφαλώς δεν μπορεί να εξαντληθεί σε ένα μόνο κείμενο ούτε και να δοθεί μια πλήρης αποτίμηση στον παρόντα σύντομο πρόλογο. Το βιβλίο αναμφίβολα πρωτοπορεί γιατί ενώ πολλοί αναλυτές της θεωρίας διεθνών σχέσεων και ιδιαίτερα της στρατηγικής θεωρίας αναφέρονται σε πορίσματα της γεωπολιτικής ανάλυσης δεν γνωρίζω να έχει επιχειρηθεί μια τόσο διεισδυτική και εμπεριστατωμένη ανάλυση των συγκλίσεων, συμπτώσεων και συναρτήσεων. Το κείμενο που ακολουθεί, επιπλέον, καθιστά σαφέστερη την συστημική γεωπολιτική ανάλυση και τους επιστημονικούς ορίζοντες που διανοίγει εάν συνδυαστεί με το υπόλοιπο κεκτημένο [...] Οφείλω να συγχαρώ τον Γιάννη Μάζη, τον Μάρκο Τρούλη και την Ξανθίππη Δωματιώτη για την τολμηρή και πρωτοπόρα διείσδυση σε μια διεπιστημονική σύγκριση της συστημικής γεωπολιτικής προσέγγισης με τους ταγούς της θεωρίας διεθνών σχέσεων και ιδιαίτερα των Waltz και Mearsheimer των οποίων ο δομικός ρεαλισμός αποτελεί τον άξονα της επιστημονικής μελέτης του σύγχρονου κρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος.

(Παναγιώτης Ήφαιστος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς)