Ο κύριος Σουσανί

Μαρτυρίες, συνομιλίες και έρευνα για να «φωτιστεί» το πρόσωπο του τελευταίου φιλοσοφικού μύθου του αιώνα, του κ. Σουσανί: Ένας πλούσιος clochard, ένας ειρωνιστής, ένας «ανελέητος διδάσκαλος» (Wiesel), κάποιος που διδάσκει φιλοσοφία στους φιλοσόφους (Λεβινάς), επιστήμη στους επιστήμονες, ερμηνευτική στους Ραββίνους, ένας «απεσταλμένος» ασαφώς Εβραίος, όπως και ασαφώς Μουσουλμάνος ή Χριστιανός.


Ο κύριος Σουσανί είναι ένας κρίκος στην αλυσίδα των βιβλικών προσώπων που τα καλύπτει ο θρύλος και τα επιβάλλει στο πνεύμα του φιλοσόφου η εξαιρετική παρουσία τους. Το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη του φιλοσόφου clochard, του περιπλανώμενου, του ανθρώπου που υπήρξε όπως υπήρξε και των δρόμων του - των οποιωνδήποτε δρόμων του - που διασταυρώθηκαν με τους δρόμους τόσων πολλών, ανάμεσά στους οποίους ο Λεβινάς, ο Wiesel ή ο Manitou. Σ' αυτή την ύπαρξη και σ' αυτό τον άνθρωπο οι ''μαρτυρίες'' ανταποκρίνονται.
Σ' αυτό, ωστόσο, για το οποίο οι ''μαρτυρίες'' είναι παντελώς άχρηστες είναι η εξαιρετική παρουσία του, τα θαυμαστά έργα του, η πανταχού και σχεδόν ταυτόχρονη φανέρωσή του, το πρώιμο της γνώσης του και το υπερβατικό της ύπαρξής του. Εδώ οι ''μαρτυρίες'' δεν ανταποκρίνονται παρά μονάχα στο βαθμό που αφηγούνται κάτι ανύπαρκτο, μια γοητεία που έρχεται από μακριά (από τα βάθη της Βίβλου) και πάει μακριά (μέσα στο πνεύμα του φιλοσόφου). Και είναι, αναμφισβήτητα, αυτή η γοητεία που δημιουργεί τον Σουσανί στα όρια της πραγματικότητας και στα όρια του θρύλου, μια θολή μορφή, μια αστήρικτη μορφή, ένα φιλοσοφικό ''φάντασμα'', ένας ''τρελός, μια ιδιοφυΐα, ένας κυνικός Εβραίος'', μια αδιανόητη φανέρωση και μια εξ' ίσου αδιανόητη απόκρυψη.