Τα μαραμένα μάτια και άλλες ιστορίες

Αθώες παιδούλες που γίνονται ολοκαύτωμα στον έρωτα, κυριαρχικές λέαινες που στέλνουν το αδύναμο αρσενικό στον χαμό του, μαραμένα μάτια που τα πνίγει το παράπονο μέσα στον μουντό στρατώνα παρελαύνουν στις ιστορίες του τόμου αυτού· άλλοτε αλληγορικά παραμύθια, άλλοτε λαγγεμένα πεζογραφήματα μουσκεμένα από τον πόνο και άλλοτε σαρκαστικά σκίτσα της εποχής, τα νεανικά διηγήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη έχουν κοινό τους γνώρισμα την οξύτατη αίσθηση του ρυθμού και τη γοητευτική μουσικότητα. Αριστοκρατικά μεγαλωμένος, άριστα μορφωμένος, μοναχοπαίδι υπουργού, ανανεωτής της παράδοσης, ανοιχτά ομοφυλόφιλος, συνοδοιπόρος των κομμουνιστών, τοξικομανής, αυτόχειρας, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης έχει αγαπηθεί πολύ ως ποιητής, αλλά το πεζό λογοτεχνικό του έργο, αν και καθόλου ευκαταφρόνητο έχει μείνει στη σκιά σκορπισμένο σε δυσεύρετα παλιά περιοδικά και εφημερίδες. Σε αυτή την πρώτη συλλογή διηγημάτων του Λαπαθιώτη σε βιβλίο, ο Νίκος Σαραντάκος, συγκέντρωσε 30 διηγήματα της περιόδου 1908 - 1923. Παραθέτει επίσης εκτενές χρονολόγιο του ποιητή, με πολλά στοιχεία που δεν έχουν ως τώρα δημοσιοποιηθεί, προσθέτοντας μια ακόμα ψηφίδα στη μελέτη της ζωής και του πολύμορφου έργου του αυτόχειρα της οδού Κουντουριώτου.