Το ποινικό δίκαιο μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας

Η Συνθήκη της Λισαβόνας που, μετά από μακρόχρονες διαπραγματεύσεις, τέθηκε σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου του 2009 αποτελεί το τελευταίο σημαντικό ορόσημο στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τον μεγαλεπήβολο στόχο ενός ευρωπαϊκού Συντάγματος και τη μετριοπαθέστερη επιδίωξη ενός ενιαίου κωδικοποιημένου κειμένου κατέληξε στη σύζευξη τριών ισότιμων νομικών κειμένων, της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για το ποινικό δίκαιο, που ήταν ήδη ενταγμένο στο ευρύτερο πλαίσιο του Χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης, οι αλλαγές ήταν καίριες, ενώ στο πεδίο του ποινικού δικονομικού δικαίου, κατοχυρώνεται για πρώτη φορά σε επίπεδο πρωτογενούς δικαίου η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων και διαταγών, ενώ παράλληλα και συμπληρωματικά προβλέπεται και η προσέγγιση των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών-μελών. Η Συνθήκη της Λισαβόνας καθορίζει επίσης σαφέστερα τους τομείς ποινικής νομοθεσίας στο ουσιαστικό ποινικό δίκαιο αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο μελλοντικής επέκτασης, ενώ ιδιαίτερη σημασία αποκτούν οι ποινικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για την αποτελεσματική εφαρμογή των πολιτικών της Ένωσης.

Με το βιβλίο "Το Ποινικό Δίκαιο μετά τη Συνθήκη της Λισαβόνας" επιχειρείται μια διατομεακή προσέγγιση του ποινικού δικαίου μετά τη Συνθήκη. Έτσι, προηγείται ένα εκτεταμένο, γενικό κεφάλαιο για τη νέα θεσμική ταυτότητα της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις (Συνθήκη Μάαστριχτ, Συνθήκη Άμστερνταμ, Όργανα και Οργανισμοί, προσφυγή, δικαιοδοτικός έλεγχος) και ακολουθούν δύο ειδικότερα κεφάλαια που αναφέρονται στην επίδραση της Συνθήκης στο ουσιαστικό ποινικό δίκαιο (Οδηγίες: περιεχόμενο και προβλήματα μεταφοράς, δικαστικός έλεγχος, ποινική δογματική) και στο δικονομικό ποινικό δίκαιο (Πρόγραμμα Στοκχόλμης, Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης), ενώ το Παράρτημα, που παρατίθεται στο τέλος του βιβλίου, και στο οποίο περιέχονται η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα Πρωτόκολλα και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το έργο, που συμπληρώνεται από αλφαβητικό ευρετήριο και πίνακα συντομογραφιών, αποτελεί ένα χρήσιμο βοήθημα τόσο για τους ενασχολούμενους με το ευρωπαϊκό ποινικό - ποινικό δικονομικό δίκαιο όσο και για τους μελετητές του ποινικού δικαίου εν γένει.