Η δέκατη μούσα

Η Σορ Χουάνα Ινές ντε λα Κρουζ αναγνωρίστηκε στην εποχή της ως ο «Φοίνικας του Μεξικού, η ?έκατη Μούσα της Αμερικής». Μια γενιά αργότερα ξεχάστηκε. Στον εικοστό αιώνα ανακαλύφθηκε εκ νέου και τα έργα της επανεκδόθηκαν. Σήμερα θεωρείται μια από τις καλύτερες ισπανόφωνες ποιήτριες του δέκατου εβδόμου αιώνα. Το έργο της -τόσο το θρησκευτικό, όσο και το κοσμικό- καθώς και τα πνευματικά της ενδιαφέροντα προκάλεσαν την κριτική και την εχθρότητα της Εκκλησίας, τιμωρώντας την επειδή ήταν γυναίκα συγγραφέας και μάλιστα μοναχή. Για περισσότερα από είκοσι χρόνια η Σορ Χουάνα άντεξε τη συγκεκριμένη πίεση. Τελικά, οδηγήθηκε στη σιωπή. Η παρούσα ανθολογία εστιάζει κυρίως στο κοσμικό έργο της ντε λα Κρουζ: Ποιήματα ερωτικά, αναπάντεχα πειστικά για μια καλόγρια, σε μια πλούσια ποικιλία θεμάτων και μορφών. Εκτός από τα καθιερωμένα σονέτα συμπεριλαμβάνονται μια σειρά αποκλειστικά Ισπανικών μέτρων: Romance, Glosa, Lira, Decima, Endecha, Redondilla, καθώς και στίχοι αφιερωμένοι στις συζύγους των δυο
αντιβασιλέων της εποχής της, όπου διαφαίνεται όχι μόνο η ευγνωμοσύνη για την προστασία και την ενθάρρυνση που της προσέφεραν, αλλά και μια βαθύτερη ειλικρίνεια που φωτίζει, έστω αχνά, προσωπικές ευαισθησίες και προτιμήσεις. Τέλος, δε θα
μπορούσε να απουσιάζει η αναφορά σε μια έμμετρη σάτιρα για τους άντρες που κατηγορούν τις γυναίκες για συμπεριφορές που οι ίδιοι έχουν προκαλέσει. Από το θρησκευτικό της έργο επιλέχτηκε ένα
απόσπασμα από το αλληγορικό δράμα «Ο Θεϊκός Νάρκισσος», όπου προσεγγίζει ευφάνταστα τα θεία πάθη με μια έντονα ερωτική σχέση μεταξύ Θεανθρώπου και Ανθρώπινης Φύσης.