Σωκράτης

Η συνεξέταση των Σοφιστών και του Σωκράτη επιτρέπει να κατανοήσουμε όχι μόνο τον καθένα χωριστά αλλά και τον αρχαιοελληνικό Διαφωτισμό συνολικά. Ο συγγραφέας πιστεύει ότι, εφόσον ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτε, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κριτικά όλες τις μαρτυρίες που έχουμε στη διάθεση μας για τον φιλόσοφο και τη διδασκαλία του, την ιδιόμορφη προσωπικότητα και την ακατανίκητη γοητεία που ασκούσε, τις πολιτικές του απόψεις και τις κατηγορίες που τον οδήγησαν στο θάνατο.





Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται η προσωπικότητα και η φιλοσοφική σπουδαιότητα του Σωκράτη. Αλλά, σε αντίθεση με άλλους μελετητές, οι οποίοι προσεγγίζουν τον Σωκράτη μόνο από τη σκοπιά του Πλάτωνα ή και του Ξενοφώντα, ο Γκάθρυ πιστεύει πως, επειδή ο ίδιος ο Σωκράτης δεν έγραψε τίποτε, οφείλουμε να αξιοποιήσουμε κριτικά όλες τις μαρτυρίες που έχουμε στη διάθεσή μας για το φιλόσοφο και τη διδασκαλία του. Ετσι, στο πρώτο κεφάλαιο ο συγγραφέας αξιολογεί με προσοχή και ευθυκρισία τόσο τις μαρτυρίες του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα όσο και τις πληροφορίες που μας δίνουν ο Αριστοφάνης και ο Αριστοτέλης. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται, μεταξύ άλλων, η ιδιόμορφη προσωπικότητα του Σωκράτη, η ακατανίκητη, όσο και ανεξήγητη, γοητεία που ασκούσε σε όσους τον πλησίαζαν, οι πολιτικές του απόψεις, οι κατηγορίες που τον οδήγησαν στο θάνατο. Το τρίτο και εκτενέστερο κεφάλαιο πραγματεύεται τη σπουδαιότητα του Σωκράτη ως φιλοσόφου. Εδώ ο Γκάθρυ αγγίζει την καρδιά του όλου προβλήματος, που είναι η ενσωμάτωση της σωκρατικής μέσα στην πλατωνική διδασκαλία, και προσπαθεί με οξύνοια και διεισδυτικότητα να διαχωρίσει τα σωκρατικά από τα πλατωνικά στοιχεία και να αποτιμήσει τη φιλοσοφική συμβολή του δασκάλου. Το κεφάλαιο τελειώνει με μία σύντομη εξέταση των θεωριών του Αντισθένη, του Αριστίππου και του Ευκλείδη, δηλαδή των ιδρυτών των σωκρατικών σχολών.



Ο ΟΥΙΛΛΙΑΜ ΚΗΘ ΤΣΕΪΜΠΕΡΣ ΓΚΑΘΡΥ (1906-1981) διετέλεσε καθηγητής της αρχαίας ελληνικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και μέλος της Βρετανικής Ακαδημίας. Εγραψε πολλά βιβλία και άρθρα με θρησκειολογικό ή φιλοσοφικό περιεχόμενο. Το σπουδαιότερο έργο του είναι η εξάτομη ιστορία της αρχαίας ελληνικής Φιλοσοφίας, την οποία όμως δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.



ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 17/01/2003