Τέσσερα ψάρια

Αυτό που ξεχωρίζει το βιβλίο από άλλα βιβλία που ασχολούνται με τη δραματική υπερεκμετάλλευση και την αλόγιστη απληστία μας όσον αφορά τους θαλάσσιους πό-
ρους, είναι η προσωπική εμπειρία και το πάθος του συγγραφέα για το ψάρεμα.
Εκτός από την άρτια επιστημονική έρευνα που έχει κάνει ανά τον κόσμο,μπόρεσε
και ύφανε με καταπληκτικό και ενδιαφέροντα τρόπο την προσωπική του ιστορία με
τη φυσική ιστορία της θάλασσας. Από πολύ μικρή ηλικία και με παρότρυνση της μητέρας του, η οποία στόχευε στην αντρική του ωρίμανση και αυτονομία, άρχισε να ψαρεύει σε λίμνες και θάλασσες, μόνος του σε μια βαρκούλα, παρατηρώντας και μαθαίνοντας τις κινήσεις και τη συμπεριφορά των ψαριών που έπεφταν στις πετονιές του. Έζησε τις εποχές που η θάλασσα δώριζε αστείρευτες ποσότητες
τεράστιων ψαριών, καθώς και τις επικείμενες εποχές που η ασύδοτη τεχνολογία μας τις στέρεψε.
Η εξιστόρησή του είναι γεμάτη καταπληκτικές πληροφορίες για το τι και το πώς έρχεται στο πιάτο μας, καθώς και συγκινητικές και περιπετειώδεις ιστορίες του θαυμάσιου χόμπι ενός μικρού ψαρά!
Ο τίτλος και η έμπνευση του βιβλίου ξεκίνησε από τον Michael Pollan και τα καταπληκτικά του ντοκιμαντέρ, ‘Botany of Desire’, όπου χωρίζει τον φυτικό κόσμο
σε τέσσερα βασικά φυτά και ‘Τhe Omnivore’s Dilemma’, όπου χωρίζει τις βασικές τροφές σε τέσσερα κύρια είδη (αξίζει να τα αναζητήσετε, εάν δεν τα έχετε δει). Συνειδητοποίησε, λοιπόν, o Greenberg ότι μπορεί στις προϊστορικές εποχές οι άνθρωποι να έτρωγαν ντουζίνες ειδών από θηλαστικά, πουλιά και ψάρια, τώρα όμως ο μαγικός αριθμός που συνδέει τον άνθρωπο και τις τροφές που καταναλώνει, είναι το τέσσερα, όπως τα πτηνά που προτιμάμε ως επί το πλείστον είναι κοτόπουλο, γαλοπούλα, χήνα και πάπια, ενώ από τα θηλαστικά τα αγαπημένα μας και πιο περιζήτητα είναι χοιρινό, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι!
Τα τέσσερα ψάρια που αναλύει στο βιβλίο του (τόνος, μπακαλιάρος, λαυράκι και σολομός) δεν είναι τυχαία. Αυτά τα τέσσερα ψάρια έχουν κατακλύσει τα μενού μας, ενώ καθένα ικανοποιεί κάποιες βασικές ανάγκες και γεύσεις που έχουμε συνηθίσει. Επικεντρώνοντας πάνω σε αυτά τα γνώριμα ψάρια, απλοποιεί την κατάσταση και κεντρίζει την προσοχή των καταναλωτών πάνω στην πολυπλοκότητα των ωκεανών και τη ληστρική εκμετάλλευσή τους.
Η σχέση μας με τον Ωκεανό υποβάλλεται σε ραγδαίες αλλαγές. Πριν από τρεις δεκα-
ετίες, ό,τι τρώγαμε από τη θάλασσα ήταν άγρια τροφή, ενώ τώρα μετά από τη χρόνια
υπεραλίευση και τη συνδυαζόμενη, πρωτοφανή βιοτεχνολογική επανάσταση έχουμε έρθει σε σημείο όπου τα άγρια και «καλλιεργούμενα» ψάρια καταλαμβάνουν ίσα
μέρη μιας πολύπλοκης και μπερδεμένης αγοράς.
Τα ψάρια είναι η τελευταία άγρια τροφή για τώρα.
Στεκόμαστε, όμως, στον γκρεμό, και δεν γνωρίζουμε εάν τα παιδιά μας θα δοκιμάσουν ποτέ ένα άγριο ψάρι που κολυμπούσε ελεύθερα στον Ωκεανό. Εξετάζοντας τις δυνάμεις που φέρνουν τα ψάρια στο τραπέζι μας, ο Greenberg μας δείχνει τον τρόπο για να γιατρέψουμε τους ωκεανούς μας και πώς να παλέψουμε
για έναν κόσμο, στον οποίο υγιείς και βιώσιμες τροφές από τη θάλασσα θα είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.