Δαμασκηνιά (Βιντελούστι) της Δυτικής Μακεδονίας στο χώρο και το χρόνο

Οι άνθρωποι μιας κοινότητας επιλέγουν το χώρο που θα κατοικήσουν με βάση τη μορφολογία του εδάφους, το κλίμα, τους φυσικούς πόρους, το νερό, δηλαδή τον φυσικό περίγυρο που ορίζει και περιορίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα. Στη δυτική Μακεδονία, στην περιοχή της επαρχίας Βοΐου, ο ποταμός Αλιάκμονας αποτέλεσε από την αρχαιότητα πρόσφορο φυσικό χώρο για την ανάπτυξη ενός σημαντικού οικιστικού πλέγματος. Οι παραπόταμοι του Αλιάκμονα, που συγκεντρώνουν νερά από δεκάδες μικρά ποτάμια και ρεματιές, ήταν μέρος της καθημερινότητας των κατοίκων. Οι πηγές εξασφάλιζαν πόσιμο νερό, ενώ τα ποτάμια ήταν πηγή ενέργειας για τους μύλους αλλά και εμπόδια κατά τους χειμωνιάτικους μήνες, όταν οι κάτοικοι έπρεπε να τα διασχίσουν. Σε αυτά τα ποτάμια ίσως οφείλεται και η πρώτη εγκατάσταση των κατοίκων στην ευρύτερη περιοχή και την τοποθεσία που σήμερα ονομάζεται Δαμασκηνιά.

Περιεχόμενα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η ΠΡΩΙΜΗ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
15ος αιώνας (1400-1500)
16ος αιώνας (1500-1600)
Η οικονομία του οικισμού Βιντελούστι το 16ο αιώνα
Ο πληθυσμός στο Βιντελούστι το 16ο αιώνα
Φορολογία και αγροτική παραγωγή
Συγκρίσεις
17ος αιώνας (1600-1700)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Η ΥΣΤΕΡΗ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
18ος αιώνας (1700-1800)
19ος αιώνας (1800-1900)
Η εποχή των μεταρρυθμίσεων
Στη δίνη των ανταγωνισμών
Μετά τη μάχη
Πέρα από τον Ατλαντικό
Διαβάζοντας το χώρο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΝΤΕΛΟΥΣΤΙ ΣΤΗ ΔΑΜΑΣΚΗΝΙΑ
Η περίοδος 1912-1920
Η περίοδος 1920-1940
Η δεκαετία του 1930 στη Δαμασκηνιά και η πρόσκαιρη εμπορική ανάπτυξη μιας ορεινής κοινότητας
Η 'εποχή της σύγχυσης' και του πολέμου. Η Δαμασκηνιά στη δεκαετία του 1940
Τα όμορφα χωριά καίγονται
Από την αντίσταση στον εμφύλιο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ. Η ΔΑΜΑΣΚΗΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1950-1980
Μνημεία και θύμησες
Η λειτουργία του Σχολείου
Η μεταπολεμική οικονομική ζωή
Αναζητώντας άλλους δρόμους. Η μεταπολεμική μετανάστευση
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Βιβλιογραφία