Γέροντας Σωφρόνιος, ο θεολόγος του ακτίστου φωτός

Ο Γέροντας Σωφρόνιος (1896-1993) είναι ένα σημείο αναφοράς για την εποχή μας. Γαλουχήθηκε με την ορθόδοξη ασκητική παράδοση και την γνώρισε στην πιο ακραιφνή μορφή της που είναι η αγιορείτικη. Απέκτησε φρόνημα και βίωμα υποτακτικό, ησυχαστικό και ευχαριστιακό, που τον ανέδειξε όχι απλά έναν θεολόγο της ασκητικής εμπειρίας αλλά αληθινά έναν μεγάλο θεολόγο. Δεν οικοδόμησε την θεολογία του ακαδημαϊκά και διανοητικά αλλά βιωματικά και εμπειρικά στηριζόμενος στην εν Χριστώ ζωή και τις στέρεες πατερικές βάσεις. [...]

Νομίζουμε όμως ότι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ του Γέροντος Σωφρονίου και άλλων συγχρόνων μακαρίων Γερόντων, όπως του Γέροντος Παρφυρίου Καυσοκαλυβίτη, του Γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη, του Γέροντος Παϊσίου, δεν είναι το βίωμά του, τα ποικίλα χαρίσματά του, τα θαύματά του -και οι άλλοι τα είχαν αυτά- αλλά η θεολογία του. Πεπαιδευμένος κατά κόσμον, προικισμένος με μία ιδιαίτερη ευφυία και σοφία αλλά και με στερεωμένο το πνεύμα του στην ύψιστη εμπειρία του Θεού, γνώστης της διδασκαλίας των συγχρόνων του (Μπουλγκάκωφ, Μπερντιάγερ) και προγενεστέρων (Χωμιακώφ, Σολόβιεφ), που είχαν θέσει τα θεμέλια της νεώτερης θρησκευτικής φιλοσοφίας και από την οποία επηρεάστηκαν όχι μόνο οι Ρώσοι μετανάστες στην Δύση αλλά και πολλοί Έλληνες θεολόγοι, μπόρεσε να απαντήσει με αυθεντία στα ζητήματα που έθεσε η σύγχρονη φιλοσοφική και θεολογική διανόηση. [...]



(από τον πρόλογο, Αρχιμανδρίτης Εφραίμ, καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου