Ιστορία και φιλοσοφία

Η φιλοσοφία όσο κι αν πασχίζει να σπάσει τη σχέση της με την κοινωνία και ιστορία, δεν μπορεί να απαλλαγεί απ' αυτήν. Η κοινωνία και ιστορία είναι ο γενέθλιος και ο ζωτικός της τόπος. Ως κοινωνική λειτουργία, η φιλοσοφία βρίσκεται στην τομή του συστήματος και της ιστορίας. Το σύστημα σαν έκφραση της αλήθειας θέλει να σταματήσει την ιστορία - η ιστορία ανατρέπει το σύστημα. Το σύστημα παγώνει τη σκέψη -η ιστορία την κινεί. Τα δύο αντίρροπα σημεία, που η φιλοσοφία τα συνδέει με μια κάθε φορά εύθραυστη ισορροπία, είναι: ένα σταθερό (ολική σύνθεση) και ένα ρευστό (κριτική).
Το παιγνίδι αυτό ανάμεσα στη φιλοσοφία και στην ιστορία δεν παίζεται πια σήμερα.
Και αν υπάρχουν ακόμα σοβαροί φιλόσοφοι που εξακολουθούν να κάνουν θεωρητικές συνθέσεις, αυτοί έχουν περιορίσει σημαντικά τις αξιώσεις τους και έχουν χαμηλώσει τους τόνους τους. Φιλοσοφία, βέβαια, δεν αναπτύσσεται πάντοτε. Τα μεγάλα έργα έρχονται σαν ώριμοι καρποί μετά από μεγάλη καλλιέργεια. Και το ίδιο ισχύει επίσης για την έρευνα της φιλοσοφίας. Και αυτή δεν αναπτύσσεται και δεν ανθεί σε πολιτιστικά χέρσα εδάφη και σε καιρούς φιλοσοφικά στείρους. Δεν στρέφει κανένας τη ματιά του προς τα πίσω, προς τις κλασικές πηγές της φιλοσοφίας, αν δεν κινείται από δικά του προβλήματα και δεν διαθέτει δικό του μεθοδικό εξοπλισμό. Χωρίς ένα, έστω και αμυδρό, δικό του φως, πως θα μπορούσε να διαβάσει - στο σκοτάδι;


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ


Πρόλογος
Εισαγωγή
ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Τι είναι φιλοσοφία;
Τυπικές μορφές και στάσεις
ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Εισαγωγή: Μεθοδική προσέγγιση
Μέθοδοι
Προσεγγίσεις
Μεθοδολογικός ατομικισμός και μεθοδολογικός ολισμός
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ
Εισαγωγή: Οι τρεις σκοπιές
Θεωρητική σκοπιά
Επιστημολογική σκοπιά
Επίλογος
Σημειώσεις
Ευρετήριο