Κεμάλ

"Επιτέλους τους ξεριζώσαμε...". Τα λόγια αυτά είπε ο Κεμάλ στις 13 Αυγούστου 1923, έναν χρόνο μετά το τέλος του Μικρασιατικού Πολέμου. Αγέρωχη και θυελλώδης προσωπικότητα, προτίμησε τον πιο βίαιο τρόπο για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα του γηγενούς τουρκικού στοιχείου, μετατρέποντας την Τουρκία σε μια εκσυγχρονισμένη και με αμφιλεγόμενη δημοκρατία χώρα.

Από τους πρωτεργάτες του κινήματος των Νεοτούρκων και με σημαντική στρατιωτική δράση κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Κεμάλ υπήρξε για τους συμπατριώτες του ο μεγάλος νικητής, ο "πατέρας" των νεώτερων Τούρκων και ο αναμορφωτής της Τουρκίας. Εβδομήντα χρόνια μετά τον θάνατό του παραμένει εθνικός ήρωας και σύμβολο, ο θερμός πατριώτης και ο ικανότατος ηγέτης που κατόρθωσε δια πυρός και σιδήρου να διώξει τους "άπιστους" και να θέσει τις βάσεις για τη δημιουργία ενός ενιαίου εθνικού τουρκικού κράτους. Για τους Ελληνες, όμως, τους Αρμενίους και τους Κούρδους, ο Κεμάλ θεωρείται ένας σφαγέας, ένας τύραννος που δεν δίστασε να εξοντώσει εκατοντάδες χιλιάδες αθώους ανθρώπους με σκοπό τη δημιουργία μιας "καθαρής Τουρκίας".

Ποιός ήταν τελικά ο άνθρωπος ο οποίος ταυτίσθηκε με το ιδεώδες του τουρκικού εθνικισμού και στην ουσία ευθύνεται για την πρώτη γενοκτονία του 20ού αιώνα; Μπορεί ο Κεμάλ να θεωρήθηκε από ορισμένους κύκλους ως ηγετική φυσιογνωμία της 2ης χιλιετίας, ωστόσο οι αναγνώστες αυτού του βιβλίου θα μπορέσουν να εξαγάγουν τα δικά τους συμπεράσματα για το μεταρρυθμιστικό έργο που άφησε πίσω του «ο πατέρας» των Τούρκων.