Αχμάτοβα, Άννα

Η Άννα Αχμάτοβα (ψευδώνυμο της Άννας Γκορένκο) γεννήθηκε στην Οδησσό το 1889, στους κόλπους μιας οικογένειας με αριστοκρατικές ρίζες. Άρχισε από πολύ νωρίς, μόλις έντεκα χρονών, να γράφει ποιήματα και δημοσίευσε την πρώτη της ποιητική συλλογή – Η εσπέρα – το 1912. Μαζί με τον Νικολάι Γκουμιλιόφ (τον πατέρα του γιου της Λεβ), τον Οσίπ Μαντελστάμ και άλλους ποιητές ίδρυσαν τον ακμεϊσμό, καλλιτεχνικό κίνημα που στράφηκε ενάντια στο φουτουρισμό και στην καλλιτεχνική πρωτοπορία των αρχών του 20ού αιώνα. Τα χρόνια 1910-1912 ταξίδεψε στο Παρίσι και γνωρίστηκε με τον ζωγράφο Αμεντέο Μοντιλιάνι που φιλοτέχνησε διάφορα πορτρέτα της.

Τα έργα της Αχμάτοβα, όπως οι συλλογές Το ροζάριο (1914) και Anno Domini (1922), έγιναν δεκτά με ενθουσιασμό απότους λογοτεχνικούς κύκλους και το κοινό και την ανέδειξαν σε μία από τις σημαντικότερες Ρωσίδες ποιήτριες της εποχής της. Από το 1922 όμως, και για δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια, το καθεστώς τής απαγόρευσε να ξαναδημοσιεύσει ποιήματα, καταδικάζοντάς τη στη σιωπή και την απομόνωση, ενώ το 1946 τη διέγραψαν από το σύνδεσμο των συγγραφέων? ο γιος της Λεβ καταδιώχτηκε επίσης και φυλακίστηκε για πολλά χρόνια. Η κατάσταση άρχισε να αλλάζει μετά το 20ό συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, οπότε της επιτράπηκε να δημοσιεύσει ορισμένα από τα έργα της. Ο μεγάλος λυρικός κύκλος Ποίημα δίχως ήρωα, που τον δούλευε δώδεκα χρόνια, δημοσιεύτηκε στο εξωτερικό το 1962 και το Ρέκβιεμ ένα χρόνο αργότερα, στο Μόναχο. Προς το τέλος της ζωής της τιμήθηκε με το βραβείο Αίτνα-Ταορμίνα (1963) και έλαβε διάκριση από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (1965). Πέθανε το 1966.

Η Αχμάτοβα ανήκει στους ποιητές που ξεπέρασαν το συμβολισμό και το μυστικισμό, αναζητώντας την αναπαράσταση του εξωτερικού κόσμου μέσα από τη δική της ψυχική πολυμορφία. Η ποίησή της διακρίνεται από την καθαρότητα και την πυκνότητα της έκφρασης και από το μεγάλο ψυχικό βάθος.